SAYFA 44
a. Yunus Emre'ye ait yukarıdaki ilahinin, Türk dilinin hangi dönemine ait olduğunu aşağıdaki şemadan yararlanarak söyleyiniz.
Yunus Emre'ye ait ilahi Batı Türkçesinin Eski Anadolu Türkçesi dönemine aittir
SAYFA 45
b. Türk dilinin tarihî gelişimiyle ilgili yaptığınız araştırma sonuçları, okuduğunuz metinler ve kitabınızdaki şemadan hareketle aşağıdaki yargılardan doğru olanları 'x" ile işaretleyiniz.
XIII. yüzyıl, eski Türkçenin bir kırılma noktasıdır. Bu tarihten sonra Oğuzların Anadolu'ya yerleşmesiyle birlikte "Anadolu Türkçesi" adlı verilen yeni bir yazı dili oluşmuştur.
Batı Türkçesi de denilen bu dönem, Osmanlı Türkçesiyle devam etmiş ve bugün konuşulan Türkiye Türkçesi de Batı Türkçesinin İstanbul agzı temelinde şekillenmiştir.
Doğu Türkçesi, Hakaniye ve Çağatay Türkçesi biçiminde devam etmiştir.
XX. yüzyıl başlarında Orta Asya coğrafyasında uygulanan politikalar sonucunda Kırgızca, Kazakça, Özbekçe gibi Türk yazı dilleri ortaya çıkmıştır.
c. Şemadaki bilgilerden de yararlanarak Türk dilinin tarihî dönemlere ayrılmasında hangi kıstasların etkili olduğunu aşağıya yazınız.
Türk dilinin tarihi dönemlere ayrılmasındaki kıstaslar: Dini farklılaşma, şive ve lehçe ayrılıkları, coğrafi etmenler, siyasi etmenler, savaşlar, göçler,kültürel etkiler...
ç. "Atabetü'l Hakayık" ve "Divan-ı Hikmet'ten alınan kitabınızdaki metinlerden de yararlanarak Türkçenin Anadolu'da yazı dili olarak gelişiminde Oğuz ağzının etkisini açıklayınız.
Anadolu'ya ilk yerleşen Türkler olan Selçuklular Oğuz boyuna mensup bir Türk topluluğudur. Bundan dolayı Türkçenin Anadolu'da yazı dili olarak gelişmesinde Oğuz ağzının etkisi olmuştur.
SAYFA 46
1.Her dilin tarihî bir süreç geçirmesi doğal mıdır? Tartışınız. Ulaştığınız sonucu sözlü olarak ifade ediniz.
Dil canlı bir varlıktır.Tarihi süreç içerisinde de dilin çeşitli sebeplerden dolayı (farklı kültürlerle etkileşim) değişiklik göstermesi doğaldır.
2.Türk Dil Kurumu, Türk dilinin korunup geliştirilmesi çahşmalarını günümüzde nasıl sürdürmektedir? Örnekler veriniz.
Türk Dil Kurumu Türk kültüründeki gelişmeye paralel olarak, Türk dilinin özleşmesine, zenginleşmesine ve etimolojisine yarayacak inceleme ve araştırmalar yaparak yazım ve imla kılavuzları ve sözlükler hazırlayıp bunları yayımlamaktadır.Örneğin sıkça kullanılan yabancı sözcüklere Türkçe karşılık bulmaktadır.Bunun en son örneklerinden biri de "selfie" kelimesine "özçekim" karşılığının bulunması gibi...edebiyat fatihi doğru ve özgün Ayrıca Türk dili ve Türkçe dilbilgisi konularında kongreler, sempozyumlar, konferanslar, toplantılar, sergiler, geziler düzenlenmekte; yurt içi ve yurt dışında yapılacak aynı konu ve mahiyetteki toplantılara katılmaktadır.
3. Millî kültürün korunup gelecek nesillere aktarılmasında dilimizin önemini açıklayınız.
Dil; bir toplum için son derece önemli ve etkili bir araçtır. Dilini kaybetmiş bir millet milli benliğini değerlerini özünü daha doğrusu her şeyini kaybetmiştir. Dil, duygu ve düşünceyi insana aktaran bir araç olduğu gibi, insan topluluklarının bir yığın edebiyat fatihi,tıkla ve kitle olmaktan kurtaran, aralarında “duygu ve düşünce birliği” olan bir millet haline getiren en önemli kültürel değerdir. Ayrıca dil, kültürün temeli olduğu gibi taşıyıcısıdır da. Dili yok ettiğiniz takdirde milli ruh ve kültür diye bir şey kalmaz. Bu sebeple dili korumak, koruyucu tedbirler almak önemlidir. Milli his ancak o milletin dili ile oluşturulabilir.
DEĞERLENDİRME
1. Aşağıdaki cümlelerde yargılar doğru ise yay ayraç içine "D", yanlış ise "Y" yazınız.
• Türk sözcüğü ilk defa XVII. yüzyılda Orhun Abidelerinde kullanılmıştır. Y
• Türklerin İslamiyetin kabulünden sonra Arapça ve Farsça kelimeler Türkçeye girmiştir. D
• Türkçenin ilk yazılı ürünleri Göktürkler Dönemine aittir. D
• Doğu Türkçesi "Hakaniye ve Çağatay" Türkçesi şeklinde varlığını sürdürür. D
2. Türk dilinin korunması için vatandaş olarak üzerinize düşen görevleri sıralayınız.
Türkçeye yabancı kelimelerin karışmasını önlemek ve Türkçeye sahip çıkmak için Türkçemize hakim olmalıyız. Yabancı kelimeleri kullanmamaya önce kendimizden başlamalıyız.
3. Aşağıdakilerden hangisi Batı Türkçesi Dönemine ait değildir?
A. Azeri Türkçesi B. Anadolu Türkçesi
C. Gagavuz Türkçesi D. Kırım Türkçesi
E. Kazak Türkçesi
4.Aşağıdakilerden hangisi Karahanlılar Dönemine ait edebî bir eser değildir?
A. Ataberü'l Hakayık B. Divan-ı Hikmet
A. Ataberü'l Hakayık B. Divan-ı Hikmet
C. Divânü Lugâti't - Türk D. Kutadgu Bilig
E. Muhahemetü'l Lugateyn
ARAŞTIRMA
1. "Ünlü türemesi", "ünlü düşmesi", "ünsüz düşmesi", "ünsüz türemesi", "ünsüz yumuşaması", "ünsüz benzeşmesi" ve "ünlü daralması" hakkında bilgi edininiz.
2. "Ek fiil" hakkında araştırma yapınız.
testonline.blogcu
- [05] 9.Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı Ada Yayınevi 60.-70 Sayfa Cevapları
- [05] 9.Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı Ada Yayınevi 52.-57 Sayfa Cevapları
- [05] 9.Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı Ada Yayınevi 47.-51 Sayfa Cevapları
- [05] 9.Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı Ada Yayınevi 44.-46 Sayfa Cevapları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder